کێ بەرپرسیارە لە نەبوونی دەستوور؟

ئەم خولەی پەرلەمانی کوردستانیش نەیتوانی پڕۆژە یاسای دەستوورێک بۆ کوردستان ئامادە بکات و بتوانێ ئەم هەرێمە بکاتە خاوەن دەستوورێک کە ژیانی سیاسی و حکومڕانیەتی لە بن چەتری دەستوورێکدا ڕێک بخات و چیتر چارەنووسی دەستەڵات و دەوڵەتداری نەبەسترێنەوە بە میزاج و دەستتێوەردانی حزبەکان.

چەندین ساڵە ڕەشنووسی تەواوكراوی دەستووری هەرێم لە بەردەم پارلەماندایە و حزبەکان ناهێڵن تێپەڕێت و بخرێتە ڕاپرسییەوە، بۆیە حزبەکان ئۆباڵی یەکەمی دواخستنی دەستوورن و پەرلەمانی کوردستانیش بەرپرسیاریەتیی مێژوویی لە ئەستۆیە، کە هەر خولە و بە خولی دوای خۆی دەسپێرێت و نەیتوانی خاڵێکی پڕشنگدار بخاتە سەر کار و کارنامەکانی خۆی، ئەمە جێگەی ڕەخنەیە و هەقە نوخبەی سیاسی و ڕۆشنبیرانی کوردستان چیتر ئەو غەدرە قبووڵ نەکەن.

ئەوانەی دژی بوونی دەستوورێکی مەدەنی و دیموکراتین بۆ کوردستان، دەیانەوێت قەوارەی سیاسیی کوردستان لە نێو مەترسییەکی بەردەوامدا بێت و، لە جێی شەرعیەتی یاسا و دەستووردا، هەیمەنەی حزبی حاکمیەتی وڵات بکات. دەیانەوێت کوردستان دوای سی ساڵ زیاتری حکومڕانیی کوردی، هێشتا نیشتمانەکەمان لە جێبەجێكردنی یاساكانی بەعس و یاسا هاوشێوەكانی رزگاری نەبێت.

سەرۆک بارزانی و سەرۆکی هەرێمی کوردستان چەندین جار هەوڵ بێوچانیان لەگەڵ حزبەکان داوە، بۆ ئەوەی هەرێمی کوردستان لە کۆمەڵێ ململانێی سیاسی و حزبی و بۆشایی یاسایی ڕزگاری بێت، داوا دەكەن: با کوردستان بکەینە خاون دەستوورێک کە جێگەی هەموو ئایدیا جیاوازەکانی تێدا ببێتەوە، هەموو پێکهاتەکانی کوردستان لە سایەیدا بە ئاشتی و ئازادی و دادپەروەری بژین، بەڵام حزبەکانی دی بەربەست درووست دەکەن.

هەندێك حزب ترسیان لە وڵاتیی دەستوور و یاسا هەیە بۆ ئەوەی دەستی قۆڕغکاری و بەرژەوەندییە ناڕەواکانیان هەردەم لە ناو دامودەزگاکانی وڵات کراوە بێت، بۆ ئەوەی کوردستان لەناو فەوزای سیاسی و ناکۆکیی حزبایەتیدا بخنکێ و كەس نەخرێنە بەردەم بەرپرسیاریەتیی یاسا و لێپێچینەوە.

ئەوانە چاویان بە دانانی بناغەكانی دەسەڵاتێکی دەستووریی و دامەزراویی خۆماڵی كورددا هەڵنایێ، گەرەکیانە نەک هەر دەستوور نەبێ بەڵکو خودی پەرلەمانیش لە سێبەری حزبدا بمێنێتەوە و بە بیرۆکە سیاسییەکانیان ئاڕاستەی بکەن.

ئەوانەی دژی دەستووری کوردستانن، ئەگەر زەڕەیەك هەست بە ئینتما و خۆشەویستی خاک و نیشتمان بکەن، دەزانن نەبوونی دەستوور لە هەرێمی كوردستاندا چ زیانێکی گەورەی بە بەرژەوەندییە باڵاكانی نەتەوەیی و سیستەمی حکومڕانیی ئەم هەرێمە گەیاندووە.

ئاخر کوردستان کێشەی سنووریی ئیداریی و جوگرافی و سیاسی و ئابووریی لە گەڵ بەغدا هەیە، لە نێوخۆدا کێشەی قووڵی سیاسی و حزبەکان هەیە، لە سەر هیچ ڕیک ناکەون، کەی ئارەزوو بکەن هەڵبژاردن دەکەن، کە دۆخیان خراپ بوو و پەرێزیان لەکن جەماوەر پاک نەبوو، لە ترسی دۆڕان، خواستی ناڕەوا بۆ دواخستنی هەڵبژاردن بەسەر خەڵکدا دەسەپێنن.

بەگشتی، دەستوور، واتە بەسیستەمکردنی دامەزراوەی دەوڵەت، هەر بۆیە ئەو حزبانەی وەکوو کارگ بەبێ ڕەگ و ڕیشە و تەنیا بە دەنگی هەورەتریشقەیەکی وەرزانەی شوێنێکی دیکە هەڵتۆقیون، نایانەوێ لەنێو سیستەمێکی سەردەمیانەدا ڕێک بخرێنەوە، لەبەر ئەوەی ئەوان لە کەشی بێسەروبەریدا نەبێ، هەناسەیان لێ دەبڕێ.