ڕاپۆرتێكی پزیشكی زانیاری مەترسیدار لە بارەی كێشانی ڤایپ ئاشكرا دەكات
ڤایپ ئامێرێكی بچووكی دەستییە بەكار دێت بۆ هەڵمژینی تەمێكی ئەلكترۆنیی پێكهاتوو لە تام و نیكۆتین، كاركردنی هاو شێوەی جگەرەكێشانە بەڵام لە جێگەی سووتاندنی توتن و دروستكردنی دوكەڵ، ڤایپ گەردیلە بچووكەكان لە ڕێگەی شلەكەی ناویەوە گەرم دەكات بۆدروستكردنی ئایرۆسۆڵ، ئەم تەمە سپیە هەڵمی ئاو نییە، بەڵكو گەردیلەی ئەلكترۆنی و نیكۆتین و تام و ماددەی دیكەی تێدایە ، كە لە ناو هەوادایە و لە ڕێگەی هەڵمژینی هەناسەوە ئەم تەنۆلكانە دەگەنە ناو سییەكان، ئەو تەمە سپیەی لە ڤایپەوە دەردەچێت كۆمەڵێك ماددەی دیكەی تێدایە وەك (تام و ماددەی ئالوودەبون و نیكۆتین) و كۆمەڵێك ماددەی دیكەی ناو توتن، هەروەها ماددەی پرۆپیلین گلایگۆڵ و كلیسرین كە بۆ دروستكردنی هەڵم بەكاردێت، ئەم شلە ئەلكترۆنییانە هەندێك ماددەی كیمیایی تیدایە كە دەبنە هۆی شێرپەنجە، وەك (ئەستال دەهید و فۆڕماڵ دەهید) و هەندێك ماددەی ناسراو كە دەبنە هۆی نەخۆشیی سییەكانی مرۆڤ وەك: ئەكرۆلین و دی ئتیلین) هەروەها هایدرۆ كانا بینۆڵی تێدایە كە لە گەڵای ماریجوان ا(ماددەی هۆشبەر) دا هەیە و وا دەكات مرۆڤ ئالووببێت و بە بەردەوامی ڤایپ بكێشێت.
كۆمەڵێك كاریگەری خێرا لە بەكارهێنانی ڤایپدا دەردەكەون لە سەر جەستە، وەك بریندار بوونی سییەكان بە هۆی ماددەی ئەسیتایت كە لە ناو پێكهاتەی ڤایپدا هەیە و، بوونی گەردیلەی بچوكی ئەلترافین كە ئەویش مەترسییەكی گەورەیە و ئەو ماددانە دەتوانن بەخێرای بگەنە قووڵایی سییەكان و سكڵدانۆچكەكان.
جگە لەوانەی لەسەروە باس كران، پسپۆڕانی تەندوستی كۆمەڵێك زیانی كیشانی ڤەیپ دیاری دەكەن، لیرەدا ئاماژەیان پێ دەكەین، وەك:
1- ڤەیپ هۆكارە بۆ بۆ تێكچوونی سییەكان، بۆیە دەبێتە هۆی هەناسە تووندی و لەكاركەوتنی بەشێك لە توانای سییەكان.
2- لە تامی ڤەیپدا ماددەی كیمیایی (دیا سیتیك) هەیە كە دەبێتە هۆی درووستبوونی پەڵەی هەمیشەیی سییەكان و هەوكردنی بۆرییەكانی ناو سییەكان.
3- نیكۆتین و ماددەكانی دیكە لە شلەی ئەلەكترۆنیدا دەبنە هۆی زیانگەیاندن بە دەمارەكانی مێشك و درووستبوونی ئازار لە دڵدا.
4- ئالوودەبوون بە ڤەیپ دەبێتە هۆی نەخۆشییە درێژخایەنەكانی هەناویی كەسی ئالوودەبوو و درووستبوونی ئازاری توند لە سەر سنگ .
كێشە تەندورستییەكانی كێشانی شلەی ئەلیكرترۆنی زۆرن و زیانی كورتخایەن و درێژخایەنیان هەیە، جگە لەوەش ئەو هەڵمەی لە كێشانی ڤەیپدا درووست دەبێت، نیكۆتینی تێدایە و زیان بە كەسانی دەورو بەریش دەگەیەنێت، وە كۆمەڵێك كاری گەریی لاوەكیشی هەیە وەك كۆكە، هەناسە تەنگی، خورانی چاو، سەر ئێشە، وشكبوونی دەم و قوڕگ ، هێڵنج.
سەرچاوە
پێگەی Cleveland Clinic ـ